Τι είναι οι μηχανισμοί άμυνας
Οι μηχανισμοί άμυνας του Εγώ είναι ασυνείδητοι προσαρμοστικοί τρόποι προστασίας από απαράδεκτες ενορμήσεις, απαιτήσεις του εσωτερικού κριτή (Υπερεγώ), αλλά και από επώδυνες εσωτερικές συγκρούσεις, αναπαραστάσεις, σκέψεις, συναισθήματα και άγχη.
Μηχανισμοί άμυνας μπορεί να είναι νοητικές διεργασίες, αλλά και συμπεριφορές. Δεν μπορούν να σταματούν να υπάρχουν αυτόματα με τη συνειδητή μας βούληση. Όμως είναι δυνητικά αναστρέψιμοι και όχι πάντα ψυχοπαθολογικοί.
Καθώς προχωρούμε από την παιδική ηλικία στην εφηβεία και στη συνέχεια προχωρούμε από την εφηβεία στην ενήλικη ζωή, οι ψυχολογικοί μηχανισμοί άμυνας μπορούν να παραμείνουν από τη μία φάση στην άλλη, να παλινδρομήσουν σε προηγούμενες φάσεις ως απόκριση στο στρες ή να εξελιχθούν με την πάροδο του χρόνου. Οι αμυντικοί μηχανισμοί μπορούν να ενσωματωθούν ή να εξωτερικευτούν, με αποτέλεσμα αντίστοιχα προβλήματα συμπεριφοράς, τα οποία μπορούν να περιπλέξουν την ψυχιατρική θεραπεία.
Πρέπει να είναι σαφές δηλαδή ότι ενώ οι μηχανισμοί άμυνας δημιουργούν από μόνοι τους προβλήματα και περιπλοκές, αυτό από το οποίο προστατεύουν είναι ακόμη πιο βαρύ ή έχει ερμηνευτεί ως καταστροφικό από το άτομο.
Παράλληλα, δεν είναι όλοι οι αμυντικοί μηχανισμοί δυσλειτουργικοί, αλλά υπάρχουν και ορισμένοι “ωριμοι” μηχανισμοί που μας βοηθούν να αντιμετωπίσουμε καλύτερα αντιξοότητες και προβλήματα, ενισχύοντας την ψυχική ανθεκτικότητα.
Η καλή κατανόηση των αμυντικών μηχανισμών μπορεί να βοηθήσει τους κλινικούς ιατρούς να προχωρήσουν στη θεραπεία και να αποφύγουν τις παγίδες. Για παράδειγμα, η αναγνώριση της παρουσίας αμυντικών μηχανισμών κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης ασθενούς μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση μιας ωφέλιμης θεραπευτικής σχέσης.
Αρνούμαστε να δούμε τα γεγονότα συχνά λόγω άμυνας απέναντι στην επίφοβη απώλεια ενός επιθυμητού συνδετικού συναισθήματος με το αντικείμενο. Όμως η συνέχιση της ύπαρξης του συναισθήματος είναι εφικτή, αν επιτραπεί να υπάρξει πένθος για την απώλεια της εξιδανικευμένης εσωτερικής αναπαράστασης του αντικειμένου.
Μάθετε περισσότερα για τους μηχανισμούς άμυνας που όλοι οι άνθρωποι δυνητικά και ασυνείδητα χρησιμοποιούμε.
