Φτάνοντας ξανά στην Παγκόσμια Μέρα Ψυχικής Υγείας μπορούμε να δούμε ένα γεγονός : Οι ψυχικές διαταραχές σήμερα αντιμετωπίζονται πολύ καλύτερα σε σχέση με το παρελθόν μέσω της ψυχιατρικής και της ψυχοθεραπείας.
Χρόνο με το χρόνο η αίσθηση είναι ότι τα θέματα ψυχικής υγείας λαμβάνουν περισσότερο χώρο και σημασία στη συνείδηση των κοινωνιών. Αυτό είναι από μόνο του κατάκτηση, μια θετική εξέλιξη σε ένα κόσμο που τα καλά νέα αποτελούν μάλλον μειονότητα. Όμως η αντίληψη της ψυχικής υγείας και των ψυχικών διαταραχών μέσα από ένα στιγματιστικό πρίσμα φυσικά και συνεχίζει να υπάρχει.
Συχνά αντιλαμβανόμαστε την ψυχική διαταραχή ως ταμπέλα, ένα αρνητικό απαξιωτικό σημάδι που θα το κουβαλάμε μέσα μας στην υπόλοιπη ζωή μας. Η αντίληψη της ψυχικής διαταραχής ως μια μη αναστρέψιμη αρρώστια, ως μια αδυναμία που πάντα θα καιροφυλαχτεί να βγει στην επιφάνεια. Η διαστρεβλωμένη αντίληψη της ψυχικής διαταραχής μέσα από διογκωμένα συναισθήματα ενοχής, ντροπής και φόβου που οδηγεί στην απόκρυψη και εντέλει στην υποδιάγνωση.
Εντούτοις διαπιστώνεται μια ανησυχία από ορισμένους για την πιθανότητα υπερδιάγνωσης διαταραχών και την ψυχιατρικοποίηση αναμενόμενων συναισθηματικών καταστάσεων υπό δύσκολες συνθήκες ή λόγω τρόπου ζωής. Αυτό ισχύει σε κάποιες περιπτώσεις, αλλά δεν είναι ο κανόνας. Σίγουρα η ψυχική δυσφορία είναι κάτι υπαρκτό που βιώνεται με αυξητική τάση στις μέρες μας και από την πλειονότητα και όχι από λίγους όπως νομίζαμε παλιά, σίγουρα ο τρόπος ζωής συμβάλλει σε κάποιες περιπτώσεις ποικιλοτρόπως και σίγουρα κάποτε αυτό ονομάζεται κατάθλιψη και αγχώδης διαταραχή. Υπάρχουν όμως και οι ασθενείς που πάσχουν από σοβαρή κλινικά διαγνώσιμη διαταραχή είτε αυτή είναι κατάθλιψη είτε διπολική διαταραχή, είτε σχιζοφρένεια είτε ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, είτε άλλο. Πρέπει να φοβόμαστε να αποκαλέσουμε τους συνανθρώπους μας αυτούς ασθενείς?
Όταν κάποιος έχει μια σωματική ασθένεια δεν ντρέπεται γι’ αυτό. Για ποιο λόγο να ντρέπεται για την ψυχική?
Σπύρος Καλημέρης Ψυχίατρος Ψυχοθεραπευτής