Αν οι συνηθισμένες τηλεοπτικές θεματολογίες σας έχουν κουράσει και αν η ανθρώπινη συμπεριφορά στην πολύπλοκη σχέση της με τα συναισθήματα και τις σκέψεις μας δε σας είναι αδιάφορη, ίσως θα θέλατε να παρακολουθήσετε πρωτότυπες σειρές που ενσωματώνουν αντίστοιχο περιεχόμενο με έντονο σασπένς στη μικρή οθόνη.
Αν σας αρέσει να παρακολουθείτε ψυχολογικά (και ενίοτε ψυχιατρικά) ενήμερες σειρές, αυτό μπορεί να αποδειχθεί μια ενδιαφέρουσα εμπειρία από την οποία μπορείτε να κερδίσετε κάτι θετικό.
Το τηλεοπτικό τοπίο έχει εξελιχθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια, με έναν αυξανόμενο αριθμό τηλεοπτικών σειρών που εξερευνούν ψυχολογικά θέματα και εμβαθύνουν στο ανθρώπινο μυαλό. Αυτές οι εκπομπές όχι μόνο προσφέρουν ψυχαγωγία, αλλά προσφέρουν επίσης και άλλα οφέλη στους θεατές.
Στην πραγματικότητα οι περισσότερες σύγχρονες ξένες σειρές παράγονται και διαμορφώνονται πλέον με κάποια μικρή ή μεγάλη δόση ψυχολογικού touch. Δε θα μπορούσε να είναι και αλλιώς στις μέρες μας, καθώς ψυχολογία και ψυχιατρική δεν είναι πια ταμπού και τυγχάνουν όλο και μεγαλύτερης αποδοχής.
Έχουν κυκλοφορήσει πλέον αρκετές τηλεοπτικές εκπομπές, αφενώς με αναφορές σε ψυχιατρική και ψυχικές διαταραχές και αφετέρου με ποικίλα ψυχολογικά στοιχεία και συγκεκριμένα χαρακτηρολογικά μοτίβα που τραβούν το ενδιαφέρον. Δηλαδή ακόμη και αν δεν υπάρχει απευθείας αναφορά σε κάτι ψυχοπαθολογικό, υπάρχουν σενάρια που δένουν τόσο αρμονικά την έμφαση στις ψυχολογικές δυσκολίες της ζωής με την πλοκή που σε κρατούν καθηλωμένο.
Επιπλέον όλες οι σειρες εμπεριέχουν κοινωνικά επίκαιρα στοιχεία και μας υπενθυμίζουν συχνά εκφάνσεις κοινωνικών δυναμικών που μπορεί να ξεχνάμε στη σημερινή πραγματικότητα. Οικογένεια, σχολείο, στερεότυπα, πολιτική, ανισότητες, απομόνωση, κακοποίηση, υπαρξιακά ζητήματα είναι μόνο μερικά παραδείγματα. Εξυπακούεται ότι περιλαμβάνουν ένα ελκυστικό μείγμα από μυστήριο, περιπέτεια και ενίοτε θρίλερ σε διαφορετικές αναλογίες ανά περίπτωση.
Ιδιαίτερη κατηγορία αποτελούν οι σειρές εποχής όπου εκτός των άλλων μας δίνουν τη δυνατότητα επαφής με λιγότερο γνωστά πολιτισμικά στοιχεία και το πως οι κοινωνίες μας ήταν διαμορφωμένες στο παρελθόν.
Εδώ έχουμε συγκεντρώσει μερικές από αυτές, νεες και παλαιότερες, αδρά διαχωρισμένες σε μη αυστηρές κατηγορίες που αναπόφευκτα αλληλοεπικαλύπτονται και μπορείτε να παρακολουθήσετε (ξανά) το έτος 2023. Μεταξύ τους και δύο φετινές ελληνικές σειρές!
Έμφαση σε ψυχολογία – ψυχική διαταραχή – ψυχοπάθεια
- Perception (2012-2015) 3 σεζόν
Ναρκωτικά
Έμφαση σε μέλλον-κλιματική αλλαγή-τεχνητή νοημοσύνη
Δε θα μπορούσε να λείπει και λίγο fantasy – sci-fi
- Game of thrones (2011-2019) 8 σεζόν
Έμφαση σε κοινωνικές πραγματικότητες
- Maestro (2022), 1 σεζόν netflix
Οφέλη & αστερίσκοι
Ας δούμε συνοπτικά ορισμένα θετικά αλλά και αρνητικά της παρακολούθησης τηλεοπτικών σειρών με ψυχολογικά στοιχεία.
Ενίσχυση της συναισθηματικής νοημοσύνης
Ένα από τα σημαντικότερα οφέλη της παρακολούθησης τηλεοπτικών σειρών με ψυχολογικά στοιχεία είναι η ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης. Αυτές οι εκπομπές συχνά απεικονίζουν σύνθετους χαρακτήρες με ενίοτε περίπλοκες συναισθηματικές ζωές, επιτρέποντας στους θεατές να ταυτιστούν, να συμπάσχουν και να κατανοήσουν καλύτερα το ευρύ φάσμα συναισθηματικών εναλλαγών που λαμβάνει χώρα στις ανθρώπινες σχέσεις.
Παρακολουθώντας τις δυσκολίες, αλλά και τις υπερβάσεις των χαρακτήρων, μπορούμε να αποκτήσουμε καλύτερη επίγνωση για δικές μας συναισθηματικές μας αντιδράσεις, να μάθουμε ότι τα πράγματα δεν είναι τόσο άσπρο-μαύρο όσο νομίζουμε και να περιηγούμαστε σε δύσκολες καταστάσεις με μεγαλύτερη ενσυναίσθηση, ευελιξία και κατανόηση.
Από την άλλη μεριά δεν είναι όλοι δεκτικοί στη συναισθηματική διακίνηση. Η παρακολούθηση σειρών με έντονο ψυχολογικό περιεχόμενο μπορεί να επηρεάσει τα συναισθήματα και τη διάθεση των τηλεθεατών, ιδιαίτερα εάν είναι ευαίσθητοι σε συγκεκριμένες θεματολογίες. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η παρακολούθηση μπορεί να προκαλέσει ανησυχίες, άγχος, θλίψη σε ορισμένους τηλεθεατές.
Διεύρυνση της επίγνωσης για τη σημασία της ψυχικής υγείας
Ο τρόπος που αποδίδονται ψυχικές διαταραχές και ψυχολογικά προβλήματα σε τηλεοπτικες σειρες και κινηματογραφικές ταινίες δεν ήταν πάντα ρεαλιστικός ή ενδεδειγμένος, συμβάλλοντας στην ενίσχυση του στίγματος της ψυχιατρικής, με πασίγνωστο παράδειγμα την περίφημη Φωλιά του Κούκου.
Από την άλλη πλευρά αυτό δεν είναι κανόνας. Σε γενικές γραμμές υπάρχει βελτίωση στην παρουσίαση των θεμάτων ψυχικής υγείας στο τηλεοπτικό σύμπαν, αλλά δεν αποκλείεται να συναντάμε ακόμη εσφαλμένη ή υπερβολική παρουσίαση ψυχολογικών θεμάτων ή διαταραχών που μπορεί να οδηγήσει στην ενίσχυση των στερεοτύπων και του στιγματισμού γύρω από την ψυχική υγεία. Αυτό μπορεί να οδηγήσει ορισμένους τηλεθεατές σε λανθασμένες αντιλήψεις για τις ψυχικές διαταραχές και τη θεραπεία τους, που μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες στην προσωπική και κοινωνική τους ζωή.
Εντούτοις υπάρχει και η φωτεινή πλευρά του σινεμά και της τηλεόρασης με σημαντικές ταινίες και ψυχολογικές σειρές που αποδίδουν με σοβαρότητα και ρεαλισμό την ψυχική διαταραχή σε διάφορες πτυχές της, ειδικότερα τα τελευταία χρόνια.
Καθώς αυτές οι εκπομπές εμβαθύνουν στις περιπλοκές της ανθρώπινης συμπεριφοράς, συχνά εισάγουν τους θεατές σε μια ποικιλία ψυχολογικών εννοιών, θεωριών και διαταραχών. Η εναρμόνιση με την πλοκή και το επιμέρους περιεχόμενο βοηθά ώστε η εισαγωγή αυτή να μην κουράζει το θεατή.
Η παρακολούθηση τηλεοπτικών σειρών με ψυχολογικά στοιχεία μπορεί να βοηθήσει στην ευαισθητοποίηση σχετικά με θέματα ψυχικής υγείας, στην αύξηση της κατανόησης και τελικά στη μείωση του στίγματος. Αυτή η γνώση μπορεί επίσης να φτάσει να χρησιμεύσει στην υποστήριξη φίλων και μελών της οικογένειας που μπορεί να αντιμετωπίζουν προκλήσεις ψυχικής υγείας.
Αναστοχασμός (self–reflection)
Οι χαρακτήρες σε τηλεοπτικές σειρές ψυχολογικού περιεχομένου υφίστανται συχνά σημαντική προσωπική ανάπτυξη και μεταμόρφωση, παρέχοντας σε ανύποπτο χρόνο χρήσιμα ερεθίσματα στους θεατές να αναλογιστούν τη ζωή και τις εμπειρίες τους.
Ενίσχυση επίλυσης προβλημάτων & επικοινωνιακών δεξιοτήτων
Οι τηλεοπτικές σειρές που περιστρέφονται γύρω από ψυχολογικά θέματα περιλαμβάνουν συχνά περίπλοκες υποθέσεις που απαιτούν από το κοινό να σκέφτεται κριτικά και να λύνει προβλήματα. Εκπομπές όπως το “Sherlock” και το “Mindhunter” προκαλούν τους θεατές να αναλύσουν στοιχεία, να δημιουργήσουν συνδέσεις και να αναπτύξουν θεωρίες σχετικά με τα κίνητρα και τις πράξεις των χαρακτήρων. Αυτή η πνευματικά ενεργή ενασχόληση με την πλοκή ακονίζει τη σκέψη και την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων, μια δεξιότητα χρήσιμη και στην πραγματική ζωή.
Αρκετές τηλεοπτικές σειρές με ψυχολογικά στοιχεία παρουσιάζουν πρωτότυπα σενάρια με εκλεπτυσμένους διαλόγους και αξιοσημείωτη διαπροσωπική δυναμική μεταξύ των χαρακτήρων. Παρατηρώντας πώς οι χαρακτήρες πλοηγούνται σε περίπλοκες σχέσεις και επικοινωνούν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους, οι θεατές έρχονται σε επαφή με νέες ενδεχομένως στρατηγικές επικοινωνίας και προσωπικής διασύνδεσης.
Επίλογος
Είναι σημαντικό να διευκρινίσουμε λίγο καλύτερα τι εννοούμε μιλώντας στο κείμενο για μάθηση. Προφανώς και δεν εννοούμε ότι οι σειρές από μόνες τους μπορούν να αποτελούν αποκλειστικό και ολοκληρωμένο μαθησιακό υλικό για τα παραπάνω. Στην πραγματικότητα η καλλιέργεια δεξιοτήτων έρχεται κυρίως μέσα από προσπάθεια και εμπειρία σε βάθος χρόνου. Αυτό που εννοούμε είναι ότι ορισμένες σειρές βάθους διαμέσου και της συναισθηματικής σύνδεσης με την πλοκή και των ταυτίσεων με τους πρωταγωνιστές, μπορεί να προσφέρουν τροφή για σκέψη, έμπνευση, παραδείγματα προς αποφυγή, θετικές επιρροές και εποικοδομητικά ερεθίσματα για προσωπική βελτίωση.
Στο άρθρο αυτό που γράφτηκε πριν 10 χρόνια, καθώς και στο σχετικό tag, θα βρείτε πληροφορίες και κριτική για ορισμένες από τις πιο ενδιαφέρουσες και δημοφιλείς σειρές των τελευταίων ετών.
Καλή θέαση!