Τι είναι η δυσθυμία
Η δυσθυμία είναι όρος που περιγράφει κακή διάθεση (θυμικό=διάθεση & δυς=κακή) & και διαταραχή με κύριο σύμπτωμα τη μακρόχρονα καταθλιπτική διάθεση.
Στο νεοσύστατο αμερικανικό διαγνωστικό σύστημα DSM V υιοθετείται μια νέα ονομασία που αντιστοιχεί στη δυσθυμία σε «συγχώνευση» με τη χρόνια μείζονα κατάθλιψη, η επιμένουσα καταθλιπτική διαταραχή (persistent depressive disorder).
Συμπτώματα δυσθυμίας
Το βασικό σύμπτωμα της δυσθυμίας είναι η μακρόχρονα καταθλιπτική διάθεση. Το όριο που τίθεται είναι τουλάχιστον 2 χρόνια. Η ένταση του καταθλιπτικού συναισθήματος δεν βρίσκεται οπωσδήποτε σε υψηλά επίπεδα καθ’ όλο το διάστημα της διαταραχής, αν και κάποια κριτήρια μείζονος καταθλιπτικού επεισοδίου θα μπορούσαν να εμφανίζονται και ενίοτε να καλύπτουν την πλήρη διάρκειά της. Αυτό είναι η διαφοροποίηση στα διαγνωστικά κριτήρια σε σχέση με την προηγούμενη κατάταξη στο DSM IV.
Άλλα συμπτώματα που μπορεί να είναι παρόντα είναι
- Μειωμένη/αυξημένη όρεξη
- Αυπνία/υπερυπνία
- Κόπωση/μειωμένη ενεργητικότητα
- Μειωμένη αυτοπεποίθηση
- Μειωμένη συγκέντρωση/ικανότητα λήψης αποφάσεων
- Αίσθημα απελπισίας
Η συνεχόμενη δυσθυμική διαταραχή προκαλεί μείωση της ατομικής λειτουργικότητας σε οικογενειακό, εργασιακό και κοινωνικό επίπεδο. Συνήθως εγκαθίσταται σε νεαρή ηλικία και στη διάρκεια της χρόνιας πορείας της επικαλύπτεται ενίοτε από μείζονα καταθλιπτικά επεισόδια (ο όρος «διπλή κατάθλιψη» αναφέρεται σε αυτό το φαινόμενο). Σε λίγες περιπτώσεις δύναται να εμφανιστούν αλλαγές στη διάθεση και τη συμπεριφορά που προσεγγίζουν τον άλλο πόλο (ευφορία, υπερδραστηριότητα, λογόρροια κ.α.) οπότε η διαταραχή μετατρέπεται σε διπολική (τύπου 2 συχνότερα).
Συννοσηρότητα
Σε σημαντικό αριθμό περιπτώσεων η κατάσταση αυτή περιπλέκεται με διαταραχή προσωπικότητας του δεύτερου και τρίτου φάσματος κατά κύριο λόγο π.χ. οριακή, ψυχαναγκαστική, αποφευκτική. Ο παλαιός όρος «καταθλιπτική διαταραχή προσωπικότητας» φαίνεται να έχει διαγνωστική συσχέτιση με τη δυσθυμία. Επιπλέον άλλες συχνές συννοσηρές καταστάσεις είναι οι αγχώδεις διαταραχές, αλλά και η κατάχρηση αλκοόλ.
Δυσθυμία θεραπεία
Η θεραπεία της δυσθυμικής διαταραχής είναι παρόμοια με τη θεραπεία της κατάθλιψης. Η βασική αντιμετώπιση γίνεται με τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα. Η γνωσιακή ψυχοθεραπεία ενδείκνυται ισχυρά για την καταπολέμηση των χρόνιων αρνητικών πεποιθήσεων που «δουλεύουν στο παρασκήνιο» και ευθύνονται για τις καταθλιπτικές εκδηλώσεις.
Σπύρος Καλημέρης Ψυχίατρος Ψυχοθεραπευτής