Τι είναι η αγχώδης κατάθλιψη
Η αγχώδης κατάθλιψη είναι η καταθλιπτική διαταραχή που συνοδεύεται από έντονο άγχος. Ο συνδυασμός της κατάθλιψης και συμπτωμάτων αγχώδους διαταραχής χωρίς κανένα να κυριαρχεί ξεκάθαρα συνιστά τη μεικτή αγχώδη και καταθλιπτική διαταραχή. Παρόλο που οι δύο αυτές καταστάσεις συχνά αντιμετωπίζονται ως ξεχωριστές, η συνύπαρξή τους μπορεί να δημιουργήσει μια ιδιαίτερα δύσκολη κλινική εικόνα για τους πάσχοντες.
Αγχώδης κατάθλιψη συμπτώματα
Στην αγχώδη κατάθλιψη έχουμε συνήθως την κλασική συμπτωματολογία της κατάθλιψης με ανεβασμένα τα συμπτώματα του άγχους και της ψυχοκινητικής ανησυχίας.
- Πεσμένη δυσφορική διάθεση
- Μειωμένο κίνητρο
- Πολύ & διαρκές άγχος
- Αϋπνία
- Δυσκολία συγκέντρωσης
- Αρνητικές σκέψεις και αγχωτικές σκέψεις
- Ψυχοκινητική ανησυχία, υπερένταση, νευρικότητα
- Μειωμένη ή αυξημένη όρεξη
Αναλυτικότερη περιγραφή για τα τεράστια προβλήματα του άγχους και της κατάθλιψης μπορείτε να βρείτε στα άρθρα για τις καταθλιπτικές διαταραχές, αλλά και τις αγχώδεις διαταραχές.
Πώς προκαλούνται τα συμπτώματα αγχώδους κατάθλιψης
Η αγχώδης κατάθλιψη δεν έχει μία μοναδική αιτία. Αντίθετα, η ανάπτυξή της οφείλεται σε πολλούς παράγοντες, όπως:
- Βιολογικοί Παράγοντες: Δυσλειτουργίες σε νευροδιαβιβαστές όπως η σεροτονίνη, η ντοπαμίνη και η νοραδρεναλίνη.
- Γενετική Προδιάθεση: Οικογενειακό ιστορικό ψυχικών διαταραχών.
- Περιβαλλοντικοί Παράγοντες: Χρόνιο στρες, τραυματικές εμπειρίες ή μεγάλες αλλαγές στη ζωή.
- Σωματικές Παθήσεις: Ορισμένες παθήσεις μπορεί να συμβάλλουν στην ανάπτυξη της διαταραχής.
Στη συνέχεια θα αναφερθούμε σε μια ειδική αιτιολογία των διαταραχών αυτών που συχνά υποτιμάται ή αγνοείται : τις παθολογικές σωματικές παθήσεις.
Αγχώδης και καταθλιπτική διαταραχή : συμπτωματα απο σωματικες παθησεις
Η σύνδεση της σωματικής υγείας με την ψυχική υγεία είναι πιο στενή από ό,τι συχνά αντιλαμβανόμαστε. Πολλές σωματικές παθήσεις μπορούν να συμβάλουν στην εμφάνιση ή την επιδείνωση ψυχικών διαταραχών, όπως η κατάθλιψη και το άγχος. Η κατανόηση αυτής της σύνδεσης είναι απαραίτητη για την παροχή ολοκληρωμένης φροντίδας στους ασθενείς.
Η πιθανότητα να αποκτήσουν συμπτώματα αγχώδους και καταθλιπτικής διαταραχής ασθενείς με άλλη ιατρική παθολογία είναι σημαντικά υψηλότερη από την ίδια πιθανότητα σε περίπτωση απουσίας κάποιας χρόνιας σωματικής νόσου.
Ενδοκρινικές Διαταραχές
Οι ενδοκρινικές παθήσεις, όπως ο υποθυρεοειδισμός, ο υπερθυρεοειδισμός και οι διαταραχές των επινεφριδίων (π.χ. σύνδρομο Cushing), συχνά συνοδεύονται από συμπτώματα άγχους, κατάθλιψης ή και των δύο. Ο θυρεοειδής αδένας επηρεάζει τις ορμόνες που ρυθμίζουν τη διάθεση, ενώ οι αυξημένες ή μειωμένες ποσότητες κορτιζόλης μπορεί να πυροδοτήσουν σύνθετες μεταβολές στα νευροδιαβιβαστικά και ορμονικά συστήματα.
Χρόνιος Πόνος
Οι ασθενείς με χρόνιο πόνο, όπως στη ρευματοειδή αρθρίτιδα, την ινομυαλγία ή τη χρόνια κεφαλαλγία, διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης κατάθλιψης. Ο συνεχής πόνος επηρεάζει την ποιότητα ζωής, προκαλώντας αισθήματα απελπισίας και έλλειψης ελέγχου, που συχνά οδηγούν σε ψυχικές διαταραχές.
Καρδιαγγειακές Παθήσεις & αγχώδης κατάθλιψη
Οι ασθενείς με καρδιοπάθειες, όπως έμφραγμα του μυοκαρδίου ή καρδιακή ανεπάρκεια, εμφανίζουν συχνά καταθλιπτικά επεισόδια. Η επίγνωση της σοβαρότητας της πάθησης και ο φόβος θανάτου μπορούν να προκαλέσουν έντονο άγχος και μελαγχολία. Επιπλέον, η φλεγμονή που συνοδεύει πολλές καρδιαγγειακές παθήσεις έχει συνδεθεί με αλλαγές στη λειτουργία του εγκεφάλου που επηρεάζουν τη διάθεση.
Νευρολογικές Παθήσεις
Οι διαταραχές του κεντρικού νευρικού συστήματος, όπως η πολλαπλή σκλήρυνση, το Πάρκινσον και τα εγκεφαλικά επεισόδια, συχνά συνδέονται με κατάθλιψη και άγχος. Οι αλλαγές στη δομή και τη λειτουργία του εγκεφάλου, σε συνδυασμό με την απώλεια κινητικότητας ή αυτονομίας, εντείνουν την ψυχική επιβάρυνση.
Ογκολογικές Παθήσεις
Η διάγνωση και η θεραπεία του καρκίνου προκαλούν σημαντική ψυχική καταπόνηση. Η αγωνία για την πορεία της ασθένειας, οι παρενέργειες της θεραπείας και η σωματική κόπωση συμβάλλουν στην εμφάνιση άγχους και κατάθλιψης σε μεγάλο ποσοστό ασθενών με καρκίνο.
Διαβήτης και Μεταβολικές Διαταραχές
Ο διαβήτης τύπου 1 και τύπου 2 συνδέονται στενά με συμπτώματα αγχώδους κατάθλιψης. Η συνεχής ανάγκη για παρακολούθηση των επιπέδων σακχάρου, οι πιθανές επιπλοκές και οι αλλαγές στον τρόπο ζωής δημιουργούν υψηλά επίπεδα άγχους. Επιπλέον, οι διακυμάνσεις στη γλυκόζη του αίματος επηρεάζουν άμεσα τη διάθεση.
Αντιμετώπιση και ολιστική προσέγγιση
Η αντιμετώπιση κατάθλιψης και άγχους είτε σχετίζονται με σωματικές παθήσεις είτε όχι, απαιτεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση. Είναι σημαντική η συνεργασία μεταξύ διαφορετικών ειδικοτήτων υγείας για την ολοκληρωμένη φροντίδα των ασθενών. Εφόσον εντοπιστεί ότι ο αιτιολογικός παράγοντας είναι κάποιο φάρμακο, αξιολογείται αν αυτό μπορεί να αφαιρεθεί ή να αντικατασταθεί. Ούτως ή άλλως, ένας εξατομικευμένος συνδυασμός φαρμακευτικής θεραπείας, ψυχολογικής υποστήριξης και αλλαγών στον τρόπο ζωής μπορεί να βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών με αγχώδη κατάθλιψη και μεικτή αγχώδη καταθλιπτική διαταραχή.
Η ευαισθητοποίηση για τη σχέση σωματικής και ψυχικής υγείας είναι καθοριστική για την έγκαιρη διάγνωση και τη σωστή διαχείριση. Μέσα από την κατανόηση αυτής της αλληλεπίδρασης, μπορούμε να συμβάλουμε στη βελτίωση της συνολικής υγείας των ασθενών.
Σπύρος Καλημέρης Ψυχίατρος
Πάρα πολύ καλή διάγνωση. Αυτό έχω και εγώ λόγω αλλαγής περιβάλλοντος γιατί προσέχω και τη μάνα μου που έχει άνεια,… Και με βάρεσε εκεί που πονάω… Πιστεύω η θεραπεία που παίρνω να αποδώσει καρπούς.Σας ευχαριστούμε γιατρέ.