Τι είναι ο πολιτισμός
«Με την ευρεία του έννοια ο πολιτισμός αντιπροσωπεύει σήμερα το σύνολο των διαφοροποιών στοιχείων, πνευματικών και υλικών, διανοητικών και συναισθηματικών που χαρακτηρίζουν μία κοινωνία ή μία κοινωνική ομάδα. Συμπεριλαμβάνει, εκτός των γραμμάτων και των τεχνών, τον τρόπο ζωής, τα βασικά δικαιώματα του ανθρώπου, το σύστημα αξιών, τις παραδόσεις και τα δόγματα.
Με τη στενή του έννοια εννοεί κυρίως το σύνολο των αξιών καθώς και τις γνωστικές και αισθητικές συνήθειες μίας κοινότητας και υπό αυτό το πρίσμα περιλαμβάνει την πολιτιστική κληρονομιά, τις τέχνες, τη λογοτεχνία και τα κινήματα σκέψης.»
Πηγή : World Conference on Cultural Policies 1982: final report
Ο πολιτισμός μπορεί να διακριθεί σε δύο βασικές κατηγορίες:
- Υλικός πολιτισμός – Περιλαμβάνει τα υλικά αγαθά που δημιουργεί μια κοινωνία, όπως η αρχιτεκτονική, η τέχνη, η τεχνολογία, τα εργαλεία, η ένδυση και τα μνημεία.
- Άυλος πολιτισμός – Περιλαμβάνει τις πνευματικές και ηθικές αξίες, τη γλώσσα, τις θρησκευτικές πεποιθήσεις, τις παραδόσεις, τη μουσική, τη λογοτεχνία και τους τρόπους συμπεριφοράς.
Ο πολιτισμός δεν είναι στατικός, αλλά εξελίσσεται διαρκώς μέσα από την αλληλεπίδραση των ανθρώπων και τις κοινωνικές αλλαγές. Είναι αυτό που διαμορφώνει την ταυτότητα ενός λαού και καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο βλέπει τον κόσμο.
Είπαν για τον πολιτισμό : ρητά και αποφθέγματα
Αυτό που κάνουμε στα δάση του κόσμου είναι μόνο ένας καθρέφτης που αντικατοπτρίζει αυτό που κάνουμε στον εαυτό μας και ο ένας στον άλλο. Mahatma Ghandi
Όλοι οι πόλεμοι είναι ένα σύμπτωμα της αποτυχίας του ανθρώπου ως σκεπτόμενο ζώο. John Steinbeck
Ένας πολιτισμός που αναπτύσσεται μόνο στην υλική του πλευρά και όχι σε αντίστοιχο βαθμό στην ψυχική και πνευματική του πλευρά, είναι σαν ένα πλοίο με ελαττωματικό τιμόνι, το οποίο βγαίνει εκτός ελέγχου με συνεχώς επιταχυνόμενο ρυθμό και παρασύρεται προς την καταστροφή. – Albert Schweitzer βραβείο Νόμπελ Ειρήνης
Πολιτισμός είναι η επικράτηση του δικαίου πάνω στη δύναμη, της πειθούς στη βία, του διαλόγου στο μονόλογο, του πνεύματος στην ύλη. Will Durant
Είναι πραγματικά το λάθος της εποχής μας. Πιστεύουμε ότι είναι αρκετό για να ανακαλύψουμε νέα πράγματα, αλλά δεν συνειδητοποιούμε ότι το να γνωρίζουμε περισσότερα απαιτεί μια αντίστοιχη ανάπτυξη της ηθικής. Carl Jung
Μια μέρα οι απόγονοί μας θα το βρίσκουν απίστευτο οτι ΔΙΝΑΜΕ ΤΟΣΗ ΠΡΟΣΟΧΗ σε πράγματα όπως η ποσότητα της μελανίνης του δέρματός μας, το σχήμα των ματιών μας ή το γένος μας αντί για τις μοναδικές ιδιότητες του καθενός μας ως πολύπλοκου ανθρώπινου όντος. Franklin Augustine Thomas
Όταν δικαίως εγείρουμε έναντι της τωρινής κατάστασης του πολιτισμού μας την ένσταση ότι δεν εκπληρώνει παρά μόνο πολύ ανεπαρκώς τις απαιτήσεις μας για μια τάξη της ζωής που θα έφερνε ευτυχία, ότι επιφυλάσσει πολλή οδύνη που θα μπορούσε να αποφευχθεί, όταν επιδιώκουμε να ξεσκεπάσουμε με αδυσώπητη κριτική τις ρίζες της ατέλειάς του, τότε κάνουμε ασφαλώς χρήση αυτού που είναι δικαίωμά μας και δεν εμφανιζόμαστε εχθροί του πολιτισμού. Sigmund Freud (1930)
Οι επιστημονικές εξελίξεις της εποχής μας γίνονται αντικείμενο εμπαιγμού από τη στασιμότητα της ικανότητάς μας να κατανοήσουμε και να επιλύσουμε κοινωνικά προβλήματα όπως η βία, το έγκλημα, ο πόλεμος, η γενοκτονία, ο ρατσισμός, οι προκαταλήψεις. Aaron Beck
Μια χώρα θεωρείται τόσο πιο πολιτισμένη όσο περισσότερο η σοφία και η αποτελεσματικότητα των νόμων της εμποδίζουν έναν αδύναμο άνθρωπο να γίνει πολύ αδύναμος ή έναν ισχυρό να γίνει πολύ ισχυρός. Primo Levi, Jewish-Italian chemist, partisan, writer, and Holocaust survivor
Ο πολιτισμός χρειάζεται ένα νέο λειτουργικό σύστημα, εσείς είστε οι προγραμματιστές και το χρειαζόμαστε μέσα σε λίγες δεκαετίες. Paul Hawken